Prometazyna

Prometazyna należy do grupy antagonistów receptorów histaminowych H1 pierwszej generacji, będąc pochodną fenotiazyny. Substancja ta została po raz pierwszy zsyntetyzowana w latach 40. XX wieku i od tego czasu stanowi jeden z podstawowych leków przeciwalergicznych dostępnych na rynku farmaceutycznym. Chemicznie prometazyna charakteryzuje się zdolnością do przekraczania bariery krew-mózg, co wpływa na jej działanie sedatywne. Występuje w postaci chlorowodorku prometazyny, co zapewnia jej stabilność i rozpuszczalność w wodzie. Ta właściwość umożliwia formułowanie substancji w różnych postaciach farmaceutycznych, takich jak tabletki, drażetki, syropy czy roztwory do iniekcji. Prometazyna wykazuje również właściwości antycholinergiczne i antydopaminergiczne, co rozszerza spektrum jej działania terapeutycznego.

Mechanizm działania prometazyny opiera się na blokowaniu receptorów histaminowych H1, co skutecznie hamuje objawy reakcji alergicznych, takie jak swędzenie, pokrzywka czy łzawienie. Dodatkowo substancja wykazuje silne właściwości przeciwwymiotne poprzez blokowanie receptorów dopaminowych w centrum wymiotnym w mózgu. Działanie sedatywne prometazyny wynika z jej wpływu na ośrodkowy układ nerwowy, gdzie blokuje receptory histaminowe w mózgu odpowiedzialne za czuwanie. Prometazyna charakteryzuje się również właściwościami miejscowo znieczulającymi oraz stabilizującymi błony komórkowe. Czas działania substancji wynosi zwykle 4-6 godzin, a maksymalne stężenie w osoczu osiągane jest po 2-3 godzinach od podania doustnego. Metabolizm prometazyny zachodzi głównie w wątrobie, a wydalanie następuje przez nerki.

Prometazyna znajduje zastosowanie w leczeniu różnorodnych schorzeń związanych z reakcjami alergicznymi, nudnościami i wymiotami oraz zaburzeniami snu. W produktach farmaceutycznych występuje najczęściej w postaci tabletek, drażetek i syropów przeznaczonych do stosowania doustnego. Substancja jest szczególnie ceniona w terapii alergicznego nieżytu nosa, pokrzywki, egzemy oraz innych reakcji skórnych. Ze względu na swoje właściwości przeciwwymiotne, prometazyna stosowana jest w profilaktyce i leczeniu choroby lokomocyjnej oraz nudności związanych z różnymi przyczynami. W pediatrii syrop z prometazyną wykorzystywany jest jako środek uspokajający u dzieci przed zabiegami medycznymi. Leki zawierające prometazynę dostępne są zarówno na receptę, jak i jako preparaty OTC w niższych dawkach, co czyni je łatwo dostępnymi dla pacjentów wymagających szybkiej ulgi w objawach alergicznych.

Prometazyna pozostaje jednym z najważniejszych składników aktywnych w terapii alergii i zaburzeń związanych z nudnościami, oferując sprawdzone i wielokierunkowe działanie. Jej długoletnie zastosowanie w medycynie potwierdza skuteczność i bezpieczeństwo stosowania przy zachowaniu odpowiednich zaleceń dawkowania. Różnorodność form farmaceutycznych umożliwia dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjentów w różnym wieku.